افکت های گیتار
اولین افکت های صدا از تولیدات استودیو بودند. در اواسط و اواخر 1940 مهندسین صدا و موزیسین ها مثل لس پاول شروع به دستکاری صدا ها برای ایجاد اکوهای غیر معمول کردند.تکنیک عوض کردن جای میکروفن در فضاهای مختلف به خصوص جاهایی با خاصیت آکوستیک مورد استفاده قرار می گرفت.
وقتی آمپلی فایر ساخته شد اولین افکت ها به طور مرتب خارج از استودیو توسط گیتاریست ها به کار برده می شد. در اواخر 1940 به بعد گیتار گیبسون ساخته شد که شامل مدارهای لرزشی و تقویت کننده هایی بود. در 1950 آمپ Ray Butts EchoSonic دارا اولین صدای اکو slapback بود که خیلی سریع مورد توجه گیتاریست ها قرار گرفت. گیتاریست هایی مثل Chet Atkins, Carl Perkins, Scotty Moore, Luther Perkins, Roy Orbison در دهه 1950 افکتهای ریورب – تریمولو و ویبراتو در آمپلی فایر های اکثر گیتاریست ها قرار داشت. Both Premier و Gibson آمپ های تیوب دار قوی با افکت ریورب ساختند. کارخانه فندر در 1955 آمپ های Tremolux و در 1965 آمپ های Vibrolux ارائه داد. دیستروشن در اصل ساخته شده کارخانه های آمپلی فایر نیست اما توسط تقویت کردن آمپ های تیوب دار overdrive به وجود آمد. Johnny Burnette و Willie Johnson اولین کسانی بودند که با بالا بردن حساسیت صدا باعث ایجاد صدای دیستروشن شدند. کمپانی مارشال در سال 1959 شروع به فروش آمپ هایی به نام Marshall 1959 برای گیتار کرد که قابلیت صدای دیستروشن برای موزیسین های راک را داشت. افکت های یونیت دهه 1950 و دهه 60 مثل Gibson GA-VI vibrato unit و Fender reverb box گرانترین و کاربردی ترین افکت ها بودند که نیاز به یک ترانسفورماتور بزرگ با ولتاژ زیاد داشت. افکت های یونیت یا تک افکت ها تقاضای زیادی مانند آمپ های افکت دار نداشت. در سال 1958اولین یونیت پرطرفدار Watkins Copicatبود که یک افکت قابل حمل راحت و مرتبط با اکو بود که توسط گروه مشهور انگلیسی به نام The Shadows ساخته شد. سرانجام ترانزیستورهای الکترونیکی یونیت های بزرگ و حجیم را به جعبه هایی کوچک و با حمل ساده تبدیل کردند. ترانزیستورها جایگزین لامپ های خلا شدند. اولین افکت گیتار ترانزیستوری در سال1962 Maestro Fuzz Tone pedal نام داشت وتاثیر فوق العاده ای بعد از استفاده Stones Rolling در آهنگ I Can’t Get No گذاشت. Warwick Electronics اولین کارخانه سازندع پدال واه بود. The Clyde McCoy وRoger Mayer در 1967 اولین افکت اوکتاو را به نام octavia ارائه کردند. در سال 1968 Univox شروع به طراحی و ساخت این افکت کرد که البته افکت هایphase shift و chorus را به آن اضافه کرد. این پدال به سرعت محبوب و مورد توجه گیتاریست هایی مثل Jimi Hendrix و Robin Trowerقرار گرفت در اواسط 1970 افکت flangers, chorus pedals, ring modulators and phase-shifters در بازار دیده می شد. در 1980 یونیت های rackmount شروع به جایگزینی یونیت های معمولی کرد. اکثر نوازنده ها برای ضبط و استودیو از این افکت ها استفاده می کردند.
*
انواع افکت های گیتار
1- یونیت ها : افکت های یونیت در شکل ها و فرمت های بسیار متنوعی وجود دارند. انتخاب این گونه افکت ها کاملا به نوازنده بر می گردد. نسبت به صدا و یا افکتی که نیاز دارد. ( مثلا برای اجرای زنده یا ضبط در استودیو ) . این پدال ها معمولا کوچک هستند و در یک جعبه به نام Stompbox قرار می گیرند. این افکت ها نسبت به بقیه افکتها ارزانتر می باشند. مثلا افکت های رک(Rack) با وسایلش بسیار گران می شود. افکت های یونیت به دوصورت آنالوگ و دیجیتال می باشند. در یک اجرای زنده افکت به مسیرسیگنال الکترونیکی ساز وصل میشود. در استودیو خروجی ساز یا دیگر صداها به افکت وصل می گردد.
Stompboxes یا پدال های افکت ، یونیت هایی در کنار هم به صورت طراحی شده هستند که نوازنده به راحتی میتواند با پا روی آنها فشار داده و صداها را عوض کند. حداقل این افکت ها یک و یا دوتا افکت میتواند باشد. نحوه قرار گیری یونیت ها متفاوت است و باید نسبت به صدایی که نوازنده میخواهد آنها را مرتب کند. بیشتر Stompboxes پیچیده دارای یک فوت سویچ هستند که حدود 8 تا 10 کلید دارد.
نحوه چیدمان استاندارد یونیت ها به شکل زیر می باشد: ابتدا افکت های compression وwah و overdrive سپس افکت های chorus, flanger, phase shifter در وسط و در آخر هم افکت های delay/echo, reverb.
2 – رک مونت ها Rackmounts: این افکتها بیشتر در استودیوها برای ضبط یا در خانه استفاده می شوند. آنها معمولا توسط کلید هایی در جلوی دستگاه کنترل میشوند و با کنترل دیجیتالی MIDI در ارتباط هستند. رک مونت ها در صنایع مخابرات و کامپیوتر استفاده می شوند و اندازه استاندارد آنها معمولا 19 اینچ می باشد. رک های Shock mount برای موزیسین ها طراحی شده است. این رک ها معمولا از 19 اینچ کوچکترند.
3 – افکت های موجود در آمپلی فایر ها و یا دستگاهای دیگر: معمولا در آمپ ها ویا دستگاهای دیگر افکتهایی از قبیل دیستروشن – ریورب و … وجود دارد. گیتار الکتریک بیشتر بر اساس ریورب و دیستروشن ساخته شده است در حالی که گیتار آکوستیک و کیبورد بیشتر تمایل به ریورب دارند. از سال 2000 بعضی آمپ های گیتار دارای مولتی افکتها یا یونیت هایی شده اند.
4 – مولتی افکت ها Multi-effects : مولتی افکت یک دستگاه الکترونیکی تک با چند افکت و پدال می باشد و یا یک رک که شامل چند افکت متفاوت است. به مولتی افکت، multi-FX نیز می گویند. این دستگاه بو نوازنده این اجازه را می دهد که چندین افکت را با هم ترکیب کند و آنها را ذخیره نماید و به سادگی بتواند افکت های ترکیبی را عوض کند.
5 – یونیت های رومیزی یا : Tabletop این افکتها به سادگی روی میز قرار می گیرند و به صورت دستی کنترل می شوند. یکی از این افکتها Pod guitar amplifier modeler هست. افکتهای دیجیتالی برای dj ها طراحی شده اند که یونیت کنار یک میکسر قرار میگیرد و به راحتی با آن کار میکنند.