اصول استفاده از میکسرها

اولین چیزی رو که می خوام بگم در مورد میکسر هاست .

Mix در زبان محترم انگلیسی یعنی مخلوط کردن ، ترکیب کردن ؛ وقتی هم که پسوند er می گیرد معنای مخلوط کننده یا ترکیب کننده را  به آن می افزاید . اصول هر کدام از دستگاه های صوتی در آن است که از یک سری ورودی صدا را می گیرند و پس از انجام اعمالی که می خواهیم روی صدای ورود شده انجام دهیم ؛ به خروجی ها رفته و از آن به عنوان صدای فینال یا نهایی استفاده می شود . در واقع ما از ورودی صداها را می گیریم و با هم مخلوط و ترکیب می کنیم و در نهایت به خروجی ها می فرستیم . به تر کیب این صدا ها میکس و به دستگاه انجام دهنده آن میکسر می گویند .

پس حالا باید اون تصور از یک دستگاه قول پیکری که حدود 1*1.5 ابعاد داره و n تومان تو ذهنتون قیمت داره رو پاک کنید و هر دستگاه صوتی که چند تا ورودی می گیره و یه صدای نهایی می ده رو میکسر فرض کنید پس با این حرفها می توان گفت : میکسر هر چیزی می تونه باشه و ربطی به هیکل ، قیمت و … هم نداره ( البته اون دستگاه قول پیکره که گفتم هم یه نوع میکسره ها ! اشتباه نشه ! )

میکسر ها از نظر شکل به دو تا تریپ تخت ( یعنی خوابیده ) و کیفی ( ایستاده ) تقسیم می شوند .

از نظر کارایی تقسیم بندی های جهانی میکسر ها رو به دو دسته تقسیم می کند : 1 . میکسر (Mixer) ۲ . میکسر های قدرت ( Power Mixer )

فرقشون هم در یک چیزه (البته در ظاهر) اینکه میکسر ها انحصاراً میکسر هستند و پاور میکسر ها علاوه بر میکسر بودن پاور هم دارن . ( پاور مطلبی است که در پست های بعدی به صورت کلی توضیح خواهم داد )

تقسیم بندی دیگری در میکسرها هست که آنها را به دو گروه آنالوگ و دیجیتال تقسیم می کند . که هر کدام به صورت جداگانه توشیح داده خواهد شد .

شاکله اصلی طراحی میکسر ها رو یک چیز کلی تشکیل می ده و همه میکسر های دنیا از یک اصل تبعیت می کنند مگر اینکه به قول استادم بخواهند چیز ویژه ای داشته باشند که تغییر کنند .

شرکتهای متعددی هستند در دنیا که میکسر و پاور میکسر می زنند ولی برخی از اونها معروف و برخی غیر معروف اند . البته در بین شرکتهای ایرانی تولید داخل هم این قضیه رو داریم . یه چیزی هم بگم : معروفی یک محصول هیچ وقت بی دلیل نیست دلیلش هم کار آمدی و کیفیتشه

[خرید میکسر]

تو بین شرکتهای خارجی و مرسوم دنیا Montarbo , YAMAHA , Dynacord , Roland Mackie , Sound Craft , Allen & heath , Midas رتبه ی برتر رو دارند و یک شرکت هم هست که خارجی ولی در ایران استفاده می شه و بهش می گن محصولات صوتی در قالب حرفه ای با قیمت ارزان که خودمونیم خیلی اعصاب خوردکنه ولی خوب استفاده می شه دیگه اسمش Behringer . در بین شرکت های ایرانی دو تا شرکت هستند که دارند خوب کار می کنند ولی متأسفانه اونها هم یه جور منتاژند که Echo Chang , Jas Echo نام دارند و قیمت های نسبتاً مناسبی در بازا ایران دارند .

حالا در ادامه می خوام برخی از میکسر ها رو به اجمال معرفی کنم و بگم خصوصیات تعیین کننده هر میکسر چیه ! میکسر ها رو تشریح کنم و توضیح بدم .

میکسر ها از یک سری اصول و قواعد خاص پیروی می کنند و شاکله اصلی و یکسانی در تمامی آنها وجود دارد که ساختار آنها را تشکیل می دهد .

به طور مثال در تمامی میکسر ها ما هم ورودی داریم و هم خروجی ولی در تمامی آنها تعداد آنها یکسان نیست مثلاً در میکسرهای YAMAHA Mg 32/14  دارای 24 ورودی هستیم در حالی که در میکسر Dynacord Power Mate 600  دارای 6 ورودی هستیم این نشان دهنده این است که تمامی میکسر ها در اصل باهم اشتراک و فقط در چینش و ساختار باهم متفاوت هستند البته خالی از لطف نمونه که میکسر ها در کیفیت هم باهم متفاوت هستند و به قول معروف

 هر میکسری را بهر کاری ساخته اند

حالا می خوام شروع کنم و بگم در یک میکسر شما چه چیزهایی رو می بینید :

اول اینکه شما در هر میکسر یک تعداد ورودی می بینید که این ورودی ها می تونند Line ( ورودی صدا مثل Player ها ) یا Mic ( میکروفن ها باشند ) و بعد از آنها تنظیمات مربوط بر هر خط از ورودی ها، در سمت راست میکسر های کوچک و در وسط میکسرهای بزرگ تنظیمات مادر میکسر و در انتها هم تنظیمات مروبوط به خروجی ها می بینید .

پس در نتیجه میکسر ها اگر خیلی بزرگ هم باشند در واقع با میکسر های کوچک زیاد فرق ندارند و در همه آنها ورودی هست و برای هر ورودی تنظیمات مربوط به همان ورودی و در انتها تنظیمات اصلی و خروجی دستگاه .

برای توضیح میکسر فرض کنید یک صدا وقتی وارد میشه تا خارج بشه یه مسیری رو طی می کنه این مسیر رو ما باهم بررسی می کنیم .

اول ، ورودی صدا فرض کنید در میکسر Yamaha Mg16/6 (دلیل استفاده من از میکسر یاماها برای عکس ها و آموزش تکمیل بودن و در عین حال ساده بودن میکسر های یاماهاست )  که 16 تا ورودی داره 12 تا از خطهای تنظیمات ( شماره 2 ) برای تنظیمات ورودی ها هستند و به غیر از 4 تای آخر آنها که مربوط به لاین یا همان ورودی های پلایر ها هستند بقیه تنظیماتی مثل هم و برابر دارند و تنظیمات آنها بر روی هم تأثیر نمی گذارد و فقط و فقط مربوط به تنظیمات همان ورودیست و به طور مثال اگر یک میکروفن در در دستگاه باشد یک خط استفاده شده و ما با بقیه خطها کاری نداریم و تأثیری بر صدای ما ندارند .

8 خط سمت چپ میکسر مربوط به اتصال میکروفن به میکسر است که در اینجا مبحثی داریم به نام پری امپ (PreAmp) که در آینده آن را به صورت حرفه ای بررسی خواهیم کرد و لی اینجا توضیح مختصری خواهیم داد .

سیستم ورودی میکسر به صورت لاین است یعنی برای اتصال پلایرها ، گیتارها و … است برای اتصال میکروفن به میکسر یک برد باید سر راه لاین قرار بگیرد تا ولتاژ میکروفن را به ولتاژ لاین برساند و دلیل آن این است که میکروفن از یک مگنت (آهنربا) و یک سیم پیچ متصل به یک دیافراگم تشکیل شده که با صحبت کردن در میکروفن دیافراگم تکان خورده و چون سیم پیچ به دیافراگم متصل است آن هم تکان می خورد و در طول مگنت حرکت می کند و این حرکت باعث تولید ولتاژ می شود ( تمام این مثالها در مقیاس کوچک است یعنی حرکت دیافراگم هزارم میلی متر است ) این ولتاژ که حدود 0.05 ولت است اگه به لاین برود صدا بسیار ضعیف می آید دلیل آن این است که ولتاژ ورودی لایتن حدودا باید 0.75 ولت باشد که این هم خوانی ندارد . برای حل این مشکل از مداری به نام پری امپ استفاده می کنند که این ولتاژ را به لاین می رساند و صدای مطلوب را وارد میکسر می کند . به همین دلیل در میکسر ها بخشی از ورودی ها پری امپ دارند و بخشی دیگر لاین هستند . اگر شما بخواهید به پری امپ ها ورودی لاین متصل کنید ولتاژ پخش کننده شما حدود 0/75 ولت است و اگر این با میکسر تقویت شود یک هزینه درمان برای گوش های شما بر گردنتان می افتد ، البته شاید بگویید خب وُلم را کم می کنیم ولی باید آنقدر ولم را کم کنید که نزدیک بسته شدن صدا باشد تا صدا قابل تحمل باشد این یک ، دو اینکه اگر برنامه شما زنده باشد و بخواهید صدا را مدیریت کنید یعنی در بعضی قسمت ها صدا را زیاد و در بعضی قسمت ها کم کنید ، کنترل رسما از دست شما خارج است . در تمام ورودی هایی که شما در میکسر دارید یک وردی لاین هم بر طبق شکل زیر :

دارید که این با استفاده از یک فیلتر (T) تی به لاین تبدیل شده است . در 8 تا ورودی اول میکسر اعداد را 1 تا 8 زده و در 9 به بعد اعداد را دوتا دوتا ای معنای آن را دارد دو فیش سوزنی که زیر جک میکروفن قرار دارد برای ورود دو میکروفن به یک خط و با یک تنظیم است . شاید پیش خود بگویید که به چه علت است ؟؟ علت آن این است که هر کدام از آنها به یک خروجی جداگانه می رود ، یعنی صدای ورودی شما استریو می شود ، اگر دقت کنید کنار یکی از ورودی ها R و کنار دیگری L نوشته است معنا و مفهوم آن این است که صدای آر به خروجی سمت راست و صدای لفت به خروجی سمت چپ می رود .

حالا شروع می کنیم تک تک تنظیمات مربوط به هر خط را می نویسیم :

در تمامی میکسر ها ما یک چیز را در تنظیمات خط می بینیم فقط نسبت به مدل های مختلف دستگاهها تعداد ولوم ها کم و زیاد می شود . مثلا در مدل های بالای میکسر های ساند کرفت فیلتر های زیر و بم به تعداد 6 تا می رسند در حالی که در مدلهای پایین یاماها این تعداد به 3 تا هم می رسد . پس ما در این سیستم آموزشی به صورت کلی توضیحات مربوط به هر خط را می نویسیم و توضیح می دهیم که تغییر تعداد آنها در مدلهای بالاتر چگونه و به چه دلیل است .

1 . Gain ( میزان گیرایی صدا )

این ولوم همان طور که در ترجمه آن نوشته ام میزان گیرایی میکروفن را تنظیم می کند و هر چه بیشتر باشد میزان گیرایی آن را بیشتر می کند و صدا را باز تر می کند به دلیل افزایش گیرایی فراکانسهای بیشتری را می گیرد و اگر در صدای زنده از یک حد بیشتر شود می تواند فرکانسهای صدای باندها را بگیرد و دچار اصطلاحاً سوت زدن در صدا شود پس برداشت تنظیمی درست از Gain اصلی ضروری در تنظیم صداست و باید به میزانی که نیاز است ولوم را زیاد کرد . مطلبی دیگر در این رابطه این است که چون هر چه Gain بیشتر شود گیرایی بیشتر است پس در صدا برداری از یک مجلس یا صدا باید مواظب بود که صدای محیط اطراف درون صدا وارد نشود در واقع ولوم به میزان لازم باز باشد .

2 . سویچ قطع فرکانس زیر 80 هرتز و PK

سویچی در زیر ولوم Gain قرار دارد که با روشن بودن آن فرکانسهای زیر 80 هرتز را از صدا حذف می کند و خوبی آن در این است که پت های صدا یا همان صدا های اضافی که در صدای خواننده قراردارد را حذف می کند .
LED کوچکی هم در کنار این سویچ ( در میکسر های دایناکورد در پایین خط ) قرار دارد که اگر به خط بر اثر صدای زیاد فشار بیاید رو شن شده و چشمک می زند و نشان دهنده یک جور Alarm و اخطار است که اعلام کننده در معرض آسیب بودن میکسر است . این LED در این میکسر ( یاماها) با واژه Peak و در برخی میکسر ها با مخفف آن یعنی PK معرفی می شود .